Όπως λέμε στα ελληνικά… «Borgen»

Η κυβερνητική συνεύρεση των τριών εταίρων υπήρξε προϊόν ενός εκλογικού σκηνικού που κρίθηκε στο αφήγημα της «διαπραγμάτευσης».  Καθώς το κυβερνητικό σχήμα κατάφερνε να βαδίζει σε δύσκολους ατραπούς, πολλοί ήταν αυτοί που εξέφραζαν την έκπληξή τους για την ωριμότητα του Πρωθυπουργού και επαινούσαν την αριστερά για τον πραγματισμό της. Άλλοι εξέλαβαν την τρικομματική κυβέρνηση ως μια ελληνική εκδοχή της δανέζικης τηλεοπτικής σειράς πολιτικού θρίλερ  «Borgen». Ο κίνδυνος αιφνίδιου νομισματικού θανάτου αποσοβήθηκε. Ωστόσο οι εταίροι ζούσαν υπό την αγωνία του δημοσκοπικού τους ποσοστού. Καθώς ο κόμπος των απολύσεων στο Δημόσιο έφθανε στο χτένι, όλοι ασκούνταν σε τακτικισμούς έναντι αλλήλων.  Ώσπου ήρθε η στιγμή που, όπως έγραψε στο twitter η κυρία Ρεπούση, ο Αντώνης Σαμαράς, ενεργώντας κατά τη πολιτική του αντίληψη και φύση, θύμισε το σκορπιό που τελικά κεντρίζει το βάτραχο που έχει συμφωνήσει να τον περάσει από το ρυάκι. Στο ρόλο του βάτραχου οι κυβερνητικοί του εταίροι.

Το συμπαθές κοινοβουλευτικό μόρφωμα  του συμπαθούς κύριου Κουβέλη και των άλλων συμπαθών στελεχών, είναι ένα κομμάτι της ιστορικής Ελληνικής Αριστεράς. Έστω και αν τους καταμαρτυρήσει κανείς πως είναι το κομμάτι της Αριστεράς που γοητεύτηκε από τον Μπωντλέρ και τον Ουάιντλερ και άφησε στο ράφι τον Μαγιακόφσκι, που αρνήθηκε τον Μαρξ για χάρη της συμμετοχής τους στους διαλόγους του Χάμπερμας με το Ντεριντά. Η αλήθεια είναι πως αμφισβήτησαν τις μεγάλες αφηγήσεις και άφησαν  την επανάσταση  για να καταπιαστούν παθιασμένα με τα κοινωνικά συμβόλαια των δικαιωμάτων, μέσα από τα θολά νερά ενός πελάγους μετανεοτερικών ιδεών, όμως εν έκοψαν ποτέ τον ομφάλιο λώρο. Δεν είναι λοιπόν άξιο απορίας πως ως συγκυβερνώσα αριστερά, βρέθηκαν αντιμέτωποι με τους φόβους που ενεργοποίησε τα ιδεολογικά αντανακλαστικά της.

Ο συνήθως προσεκτικός και μετριοπαθής  Νίκος Ξυδάκης,  στην «Καθημερινή»,  ερμηνεύει το επεισόδιο της εξόδου από την τρικομματική και σκιαγραφεί τους πρωταγωνιστές: «Το μικρό κεντροαριστερό κόμμα του κ. Φώτη Κουβέλη και των συντρόφων του, κατά πλειοψηφία προερχομένων από την αλυσίδα ΚΚΕ εσωτερικού, Ελληνική Αριστερά, Συνασπισμός, είναι μεν ένα κόμμα-λέσχη συστημικών στελεχών, επιρρεπών στον κυβερνητισμό και σε έναν ιδιότυπο μικρομεγαλισμό, αλλά δεν αντέχει απεριόριστες ποσότητες οπορτουνισμού και απεμπόλησης όλων των αρχών και χαρακτηριστικών του σε τόσο βραχύ χρονικό διάστημα. Υπό μία έννοια, η ΔΗΜΑΡ εξάντλησε τα αποθέματα πραγματισμού που την είχαν οδηγήσει σε συμβίωση με ακροδεξιά και φαύλα στοιχεία, υπεύθυνα εκτός των άλλων για τον ιστορικό εκτροχιασμό της χώρας.»

Τώρα η αριστερά «της ευθύνης» συνειδητοποιεί ότι στην απλή μέθοδο των τριών τα ποσά ενίοτε είναι αντιστρόφως ανάλογα. Μια μικρή ομάδα στελεχών αριστερής καταγωγής, απέσπασε ένα ποσοστό ικανό να την βάλει στην Βουλή, γιατί όσοι την ψήφισαν της έδωσαν ταυτόχρονα και την εντολή να συμμετέχει στην Κυβέρνηση. Όμως αυτή η συμμετοχή σήμαινε πως αφενός θα πρέπει να συναινεί σε αποφάσεις, που ενδεχομένως δεν θα λάμβανε μόνη της, αφετέρου πως πρέπει να δικαιολογεί τις πράξεις ή της παραλήψεις της ενώπιον ενός διαφορετικού ακροατηρίου, ως αριστερή ελίτ προς τη σνομπ δεξιά, και μάλιστα να είναι έτοιμη να υποστεί την κριτική της τελευταίας. Συνηθισμένοι σε εγκώμια και αναγνώριση ως «εντίμου και υπεύθυνου» πολιτικού χώρου, βρέθηκαν ξαφνικά αντιμέτωποι  με την  αμφισβήτηση τους.

Η σχέση της αριστερής ελίτ με την εξουσία υπήρξε πάντα πλατωνική (ότι και να έχει πει ο Καστοριάδης για τον Πλάτωνα). Από την άλλη η αντίληψη της σνομπ δεξιάς για την πολιτική υπήρξε πάντα κυνική. Ο Στέφανος Κασιμάτης, στην «Καθημερινή» της ίδιας μέρας κι αυτός, φανερώνει την χλεύη της δεύτερης για την πρώτη : «Πρόκειται για μία κατηγορία παράσιτων του αστικού συστήματος, όπως αυτό παραμορφώθηκε στα χρόνια της Μεταπολίτευσης. Είναι μια μορφή αριστοκρατίας της Αριστεράς, συνήθως με πατέντα αποκτηθείσα στο Πολυτεχνείο. Τύποι οι οποίοι μπορούν να ξυπνούν αργά, κάνουν περίεργες δουλειές (όταν κάνουν...) που τους επιτρέπουν να έχουν άφθονο χρόνο στη διάθεσή τους και συνήθως τους συναντά κάποιος στα καφενεία αραχτούς να αγορεύουν. Είτε εργάζονται στο Δημόσιο ως καλοπληρωμένοι υπάλληλοι είτε ως ιδιώτες κάνουν καλές δουλειές με το Δημόσιο, η δουλειά τους είναι, βασικά, να συζητούν. Να συζητούν χωρίς ποτέ να καταλήγουν πουθενά. Όχι δηλαδή ότι τους ενδιαφέρει να καταλήξουν κάπου, διότι γι’ αυτούς η συζήτηση είναι αυτοσκοπός. Για τον λόγο αυτόν, άλλωστε, η βασική θέση τους στα διάφορα πρακτικά ζητήματα που ανακύπτουν είναι «να το συζητήσουμε» - να το συζητήσουμε, εννοούν, ώστε να μην καταλήξουμε πουθενά. Δεν είναι τυχαίο ότι συνήθως διαπρέπουν ως δημοσιογράφοι ή ως μαϊντανοί με τους οποίους οι δημοσιογράφοι καλύπτουν χρόνο στις εκπομπές του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης. Τέτοια είναι, κατά βάσιν, η ΔΗΜΑΡ του μπαρμπα-Φώτη Κουβέλη. Σχολιαστές της πραγματικότητας από τα τραπέζια του Ντόλτσε φιλολογούντες ακατασχέτως και οπαδοί της καλής ζωής, που όταν βρεθούν μπροστά στα δύσκολα διλήμματα της πραγματικότητας παραγγέλνουν...ένα ακόμη εσπρέσο.»

Ο τρίτος εταίρος υποδέχτηκε με κρυφή χαιρεκακία και μεγάλη προθυμία «εθνικής προσφοράς και αυτοθυσίας» την έκβαση της κυβερνητικής κρίσης. Θεωρεί πως του παρέχει τακτικό πλεονέκτημα το τέλος της ιδιότυπης ασυλίας που απολάμβανε ο έτερος κεντροαριστερός πόλος, κατά την δια των τηλε-παραθύρων αναπαράσταση της πολιτικής αντιπαράθεσης. Το «έλασσον» ΠΑΣΟΚ του Ευάγγελου Βενιζέλου ελπίζει ότι θα ωφεληθεί από το κριτήριο της «κυβερνησιμότητας», που υψώθηκε ως διακύβευμα. Αγνοεί το νέο στρατηγικό μειονέκτημα το οποίο έχει πλέον πλήξει, τόσο αυτό όσο και η κεντροαριστερά στο σύνολό της. Μια σημαντική και πολύ επικίνδυνη  μετατόπιση του κέντρου βάρους της προς τα δεξιά έχει συντελεστεί. Μπορεί τώρα να ακούγονται οι έπαινοι για την «λογική» και την υπευθυνότητα», αλλά δεν είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς πως τίποτα άλλο δεν έχει μείνει στην κατατρεγμένη και ολοφυρόμενη συστάδα  των αξιωματούχων  του Ελληνικού σοσιαλισμού, από το να αμυνθεί υπέρ των προνομίων της και της νομής της εξουσίας.

Όμως ούτε από τα κρύα νερά της Βαλτικής βρεχόμαστε ούτε τηλεοπτική σειρά παρακολουθούμε. Οι ίντριγκες και τα μικροκομματικά τερτίπια αφορούν ένα συνεχώς στενότερο κύκλο του πολιτικού προσωπικού. Η ψευδαίσθηση της «πολιτικής σταθερότητας» που αυτές τις μέρες κατέλαβε τις λαλούσες ασώματες κεφαλές, δεν θα κρατήσει πολύ. Αργά ή γρήγορα, η δικομματική πλέον κυβέρνηση, θα βρεθεί αντιμέτωπη με την πραγματικότητα που ζουν οι φορολογούμενοι, οι χρεωμένοι και οι άνεργοι σε αυτή τη χώρα. Η αποτυχία της τρικομματικής συγκυβέρνησης δεν αφορά τους δισταγμούς ενός εκ των ετέρων και την απρόθυμη εκπλήρωση των υποχρεώσεων που είχε αναλάβει έναντι των δανειστών, αλλά ούτε την αδυναμία ανάσχεσης της οικονομικής κατάρρευσης των νοικοκυριών. Η αποτυχία της αφορά την συνεκτικότητα του πολιτικού βίου και της ικανοποίησης του ηθικού αιτήματος της κοινωνίας, που δεν είναι άλλο από την πολιτειακή ανατροπή του μικροκομματισμού και η υπέρβαση των παρεκβάσεων του κατεστημένου πολιτικού συστήματος. Δίχως αυτές τις προϋποθέσεις, η κοινωνία δεν θα μπορέσει να ακολουθήσει τα προαπαιτούμενα για τη χρηματοδότηση της οικονομίας. Αν κάτι τέτοιο δεν διαφεύγει από τον Πρωθυπουργό και το επιτελείο του, τότε γνωρίζει πως τα στρατηγικά του πλεονεκτήματα που πιστεύει πως αποκτά σήμερα έναντι όσων διαμορφώνουν την «δεδηλωμένη» της σημερινής Βουλής, θα γίνουν ο χειρότερος εφιάλτης της χώρας.

Το ερώτημα φαίνεται να γίνεται καθαρό: Θα πετύχει ο Αντώνης Σαμαράς να ηγηθεί ενός νέου και πολιτικά ηγεμονικού «συναγερμού» του αστικού πολιτικού κόσμου, που θα σημάνει μια σαρωτική αναδιάταξη ευρέως φάσματος πολιτικών δυνάμεων υπό την ηγεσία του και θα πείσει για το άνοιγμα ενός νέου πολιτευτικού κύκλου; Μπορούμε να υποθέσουμε ότι ήδη το επιχειρεί άχαρα και σπασμωδικά, με τον αυταρχικό τρόπο που τον χαρακτηρίζει.