Το Τέρας

Η ψυχρή δολοφονία ενός Έλληνα αντιφασίστα καλλιτέχνη, από αγέλη νέο-ναζιστών που τον είχαν στοχοποιήσει,  έφερε στο πολιτικό προσκήνιο, ως «εξ αποκαλύψεως αλήθεια», την νομική παραδοχή πως το εν Ελλάδι φασιστικό μόρφωμα, που άρχισε να παίρνει την δυναμική κινήματος, καθοδηγείται από μια  εγκληματικής φύσης οργάνωση. Πως δηλαδή, πέρα από το γεγονός ότι επαγγέλλεται την αντικατάσταση του δημοκρατικού συστήματος με ένα καθεστώς που θα βασίζεται στην αρχή της «κοινότητας», με την έννοια της εθνικής και βιολογικής ενότητας με επικεφαλής τον αρχηγό, ωθείται συστηματικά από ένα διευθυντήριο, μυστικές δομές και σκληρούς εκτελεστικούς βραχίονες, σε δράσεις με μεθόδους που συνιστούν κακουργηματικές πράξεις κατά την έννοια του ποινικού δικαίου. Για άλλη μια φορά όλοι «έπεσαν από τα σύννεφα» και τρόμαξαν με αυτό που βρισκόταν στον κόρφο της Ελληνικής Πολιτείας. Ως εκείνη την ώρα, πωρωμένοι και ξεμωραμένοι πολιτικοί παράγοντες, προετοίμαζαν το διάλογο και την όσμωση με την «Χρυσή Αυγή», ακόμα και το ενδεχόμενο κυβερνητικής συνεργασίας στο μέλλον. Η πίεση ήρθε απ’ έξω. Ανάμεσα σε άλλα μηνύματα, ο πρόεδρος της Ομάδας των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Χάνες Σβόμποντα αναρωτήθηκε δημόσια, για το αν μια χώρα που εκτρέφει ένα φιλο-ναζιστικό πολιτικό μόρφωμα με εγκληματική δράση, μπορεί να ασκήσει την Προεδρεία της Ευρωπαϊκής  Ένωσης. Ο κύβος είχε ριφθεί.  Τα αντανακλαστικά του  Αντώνη Σαμαρά έθεσαν σε ασυνήθιστη κίνηση τους μηχανισμούς του κράτους, που ξεκίνησαν με μια εκτεταμένη εκκαθάριση των θυλάκων στις Υπηρεσίες Ασφαλείας και κατέληξαν στη σύλληψη του ηγετικού πυρήνα του κόμματος της «Χρυσής Αυγής». 

Η διαπόμπευση δια τηλεοπτικής παρελάσεως της σιδηροδέσμιας ηγεσίας, πήρε τη θέση των εικόνων από την εκδήλωση μίσους στο Μελιγαλά, όπου το ένστολο μαρς του καμαρωτού τάγματος της «Χρυσής Αυγής» αναπαριστούσε, για μια ακόμη φορά, τα τάγματα εφόδου του Χίτλερ, για τα οποία ο αρχηγός της φρόντισε να μας θυμίσει απειλητικά, πως «ακόνιζαν τις ξιφολόγχες στα πεζοδρόμια».  Είναι βέβαιο και προφανές, ότι η αστυνομική εξάρθρωση της συμμορίας, οι κατακλυσμιαίες αποκαλύψεις για τη φύση της δράσης και των σκοπών της, η απόξεση των πολυπόδων της από τους κρατικούς μηχανισμούς και ο αναμενόμενος κολασμός των ηγητόρων της από τη Δικαιοσύνη, δεν ισούνται σε καμία περίπτωση με την πολιτική ήττα και την ιδεολογική συντριβή αυτού του φασιστικού μορφώματος με τα εγκληματικά χαρακτηριστικά, που αναφάνηκε στο κλείσιμο του μεταπολιτευτικού κύκλου, παρά ένα τεσσαράκοντα χρόνια από την κατάρρευση της Χούντας των συνταγματαρχών. Ωστόσο η αντίδραση του κράτους ανέκοψε αποφασιστικά την στρατηγική της βίας που, με την έπαρση που της έδιναν τα δημοσκοπικά ευρήματα, η «Χρυσή Αυγή» κλιμάκωνε ραγδαία, προκειμένου να φέρει τη χώρα σε μια κατάσταση εμφύλιο-πολεμικού κλίματος.

Η αναβίωση των εθνικιστικών κινημάτων στην Ευρώπη και η επικράτηση μιας πολιτικής ατζέντας που υπαγορεύεται από ιδέες, φοβίες και καταναγκασμούς που πηγάζουν από τον υπερ-συντηρητικό ακροδεξιό χώρο, είναι μια γενική πολιτική τάση που αιτιολογείται από την αντίδραση στις παρενέργειες της παγκοσμιοποίησης και τις πιέσεις που αυτές ασκούν κυρίως στα μικροαστικά και μεσοαστικά στρώματα. Η οικονομική κρίση, η ύφεση και τα οικονομικά μέτρα ήταν η αφορμή. Η απώλεια ισχύος του έθνους-κράτους λόγω της παγκοσμιοποίησης και της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, γίνεται αληθινός εφιάλτης για όσους το κατείχαν. Αυτή η αδυναμία, στέρησε από την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία το βασικό της εργαλείο. Αποτέλεσμα, μια πολτοποιημένη κοινωνία με ώτα ευήκοα  σε μηνύματα μίσους. Ο εθνικισμός ευδοκιμεί ως αίτημα κάθαρσης από ότι απειλεί με καταστροφή την μυθοπλασία ενός πολιτισμικού παρελθόντος. Τα νέο-ναζιστικά μορφώματα επιτίθενται βίαια και σταυροφορικά για την εξόντωση  κάθε ενσάρκωσης αυτής της απειλής, από τους μετανάστες ως το ίδιο το κοινοβούλιο. Τα ακροδεξιά κόμματα στις χώρες της Ευρώπης δεν είναι αυτομάτως και ναζιστικά, όμως τα φαντάσματα της φρίκης του 20^ου αιώνα είναι παρόντα και όπως μας λένε οι ιστορικοί μελετητές του φασισμού, σε αυτόν υπάρχουν χαρακτηριστικά της νεωτερικότητας, όπως η λατρεία της προόδου, της ταχύτητας, της δύναμης, της ορμητικής εισόδου στη μεγάλη ιστορία, ταυτόχρονα και σε αντίφαση με μια κατά κάποιον τρόπο μυστικιστικής προδιάθεσης απόρριψη αυτής της νεωτερικότητας, ως μισητής απεχθούς και βδελυρής. Η ναζιστική εκδοχή οργάνωσης της εξουσίας, είναι ασφαλώς η εγκληματική παρεκτροπή μιας λειτουργίας που χαρακτηρίζει τις σύγχρονες κοινωνίες, όμως αυτές οι λειτουργίες, που αποτελούν την «νεωτερική ορθολογικότητα», δημιουργούν τις προϋποθέσεις για την γέννηση αυτής της αλλόκοτης και παθολογικής καθεστωτικής ιδέας. Οι ρίζες αυτής της παθολογίας μπορούν να αναζητηθούν στα βάθη της Δυτικής ιστορίας.

Στην Ελλάδα, όπου μεταξύ άλλων ανθεί και η «φαιδρά πορτοκαλέα» και επικρατούσε η αυτάρεσκη βεβαιότητα πως ο λαός της δεν είναι μολυσμένος από ρατσιστικές και βίαιες αντιλήψεις, ο φίλο-ναζισμός έλαβε την γκροτέσκο και καλτ εκδοχή του στο πρόσωπο του  Νίκου Μιχαλολιάκου και τη «Χρυσή Αυγή». Ο θεωρούμενος και μέντοράς του, Αριστοτέλης Καλέτζης έχει χαρακτηρίσει ως «χρέμια, τσόκαρα, ταγάρια και ντορβάδες εμπριμέ» τη «Χρυσή Αυγή», η οποία δεν έχει μπορέσει να εκφέρει ολοκληρωμένο λόγο, αν και έχει καταφέρει να διασυνδεθεί με νέο-ναζιστικά σχήματα που εμφανίζονται σε άλλες χώρες, όπως η Ιταλία. Αν και είναι δηλωμένη η περιφρόνηση των άλλων εθνικιστών προς την «Χρυσή Αυγή» και τον αρχηγό της, αυτή επιβλήθηκε. Παρά τις προσπάθειες, μετά την εκλογική επιτυχία, εξωραϊσμού της πρόσοψής της με προκάλυμμα τον Ελληνικό Εθνικισμό, η χυδαιότητα και οι εγκληματικές πράξεις είναι τα πιο εμφανή στοιχεία της φυσιογνωμίας της. Φαντασιώνεται διεστραμμένα την αποστολή και δράση των μελλών της ως σπαρτιατική «κρυπτεία». Κάποια απόπειρα της καπηλείας της «ελληνικότητας», με αναφορές στον Περικλή Γιαννόπουλου και τον Ίωνα Δραγούμη, υπήρξε περιθωριακή και έμεινε μάλλον αίολη.  Παπαγαλίζει συνθήματα από παλιές προπαγανδιστικές φυλλάδες, οι οποίες φαίνεται πως είναι και ο «οδικός χάρτης» της στρατηγικής της. Αναπτύσσει μια τακτική, μιμούμενη χιτλερικές πρακτικές όπως την προκλητική εκμετάλλευση της δημοκρατικής ανοχής, την παραστρατιωτική οργάνωση και την υπόσχεση μιας μυθικής ταυτότητας λαού. Στρέφεται ανοιχτά και απροκάλυπτα κατά της Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας αλλά και ολόκληρου του συστήματος των αξιών του αστικού φιλελευθερισμού. Πολλά μέλη της φλερτάρουν με αποκρυφιστικές δοξασίες. Αλλά όσο και αν  ψάξει κάποιος, για μυστικιστικές συγγένειες σχετικές με την ιερότητα του προσώπου και την απελευθέρωση από τα δεσμά της αφηρημένης διάνοιας, μέσω της αρχέγονης επιστροφής στον κόσμο της ψυχής και των φυσικών πραγμάτων, πολύ δύσκολα θα φτάσει στον ανθρωπότυπο του μπράβου της νύχτας, που εμφάνισε ο ελληνικός φίλο-ναζισμός ως πρότυπο.

Ωστόσο, αυτή η οργάνωση φάνηκε να γοητεύει περισσότερους από 1 στους 10 ψηφοφόρους. Οφείλουμε όλοι να αναρωτηθούμε γιατί αυτός ο πρωτογονισμός άγγιξε τόσους πολλούς συμπολίτες μας, ανθρώπους της διπλανής πόρτας. Φαίνεται πως η οικονομική κρίση μας φέρνει στην αποκάλυψη μιας κοινωνίας όχι απλώς απαίδευτης αλλά μιας κοινωνίας που περιφρόνησε την παιδεία για χρόνια. Η ιδιοτέλεια και ο αμοραλισμός, με τον οποίο εμπότισαν και διάβρωσαν τον πολιτικό μας βίο, τα κόμματα που ιδιοποιήθηκαν για δεκαετίες το κράτος, έχει οδηγήσει σε έναν ατιθάσευτο εκβαρβαρισμό της κοινωνίας μας. Ο στηριγμένος σε δάνεια ιδεολογήματα  ρηχός κοινωνισμός, ο λαϊκισμός της μεταπολίτευσης, μετά τον “γύψο” της Χούντας, καταδίκασαν την ελληνική Πολιτεία στην πιο μεγάλη αναπηρία. Η διάχυτη και ευρεία ανομία και  ατιμωρησία, εμπότισαν την κοινωνία με ένα είδος μιθριδατισμού. Η αποκάλυψη ενός κράτους ανίσχυρου, δεν οδήγησε μόνο στην ανατροπή του πολιτικού σκηνικού αλλά στην αποσύνθεση του πολιτικού βίου, όπου περίσσεψε η υποκρισία, ο λαϊκισμός και οι παρανοϊκές ιαχές, δίνοντας χώρο για να απελευθερωθούν τα χαμερπή ένστικτα μιας κοινωνίας χωρίς ηθικό και πολιτισμικό έρμα.

Δεν μπορούμε να προβλέψουμε αν η Δικαστική έκβαση, του αναγκαίου εγχειρήματος κατά της νέο-ναζιστικής δράσης, θα αποδειχτεί ικανή αμυντική θωράκιση της Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας. Δεν ξέρουμε αν, μετά τις συνεχείς αποκαλύψεις και σωρευμένες μαρτυρίες, οι εισαγγελείς θα φθάσουν και ως την κατηγορία για προπαρασκευαστικές ενέργειες για την ανατροπή του πολιτεύματος. Όμως μάλλον η εκλογική αποδόμηση της «Χρυσής Αυγής» θα αποδειχτεί πολύ δύσκολή υπόθεση. Πολλώ δε μάλλον αν περιπέσει σε αντιπαραθέσεις θεωριών περί «δύο άκρων» ή περί «προβοκατόρων». Σύμφωνα με δημοσκοπικές μετρήσεις, ο μεγάλος όγκος των ψηφοφόρων της Χρυσής Αυγής», είναι άνδρες ηλικίας 22-55 ετών, με τους περισσότερους να αυτό-προσδιορίζονται ως κεντρώοι, είναι χαμηλού και μεσαίου μορφωτικού επιπέδου που ανήκαν στη μεσοαστική τάξη. Δεν προέρχονται από το περιθώριο αλλά από τον πυρήνα της κοινωνίας. Είναι βέβαιο ότι ένα πολύ μεγάλο τμήμα του εκλογικού σώματος έχει απαξιώσει το πολιτικό προσωπικό και την κομματοκρατία και όσοι διάβηκαν τον Ρουβικώνα, θέλουν να τιμωρήσουν αδιακρίτως, ότι το αντιπροσωπεύει. Το μίσος, η οργή, και τα ορμέμφυτα που ξυπνούν, δεν αντιμετωπίζονται με την επίκληση των κοινωνικών και πολιτικών συμβάσεων, που έγιναν με ένα άλλοτε ισχυρό κράτος. Oι πολιτικές ηγεσίες οφείλουν να αποδείξουν την προσήλωσή τους στο έλλογο, ως ενοποιό ηθικής και πολιτικής, ώστε να ανακτήσουν οι πολίτες την ελευθερία από τη δουλεία στο ένστικτο, και το κριτήριο διαχωρισμού της πολιτικής πράξης από την αντικοινωνική συμπεριφορά. Όποιοι προσβλέπουν σε μια ανασύσταση αυτής της καταρρακωμένης δημοκρατίας, πρέπει να γιατρευτούν από τους ψηφοθηρικούς αλληθωρισμούς τους και την μικροκομματική λογιστική. Αν δεν το κάνουν, η ανατριχιαστική κραυγή «Sieg Heil» (ζήτω η νίκη) του οδηγούμενου στις φυλακές «Führerprinzip», θα ηχεί ως εφιαλτική προφητεία.